จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ
พระนิพนธ์: เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์
บทประพันธ์
บทนำและชมโฉม
|
เจ้าฟ้าธรรม ท่านแท้ | | พยายาม
|
ธิเบศร์ กุมารนาม | | บอกแจ้ง
|
ไชยเชษฐ ปัฐคาม | | ภิรภาพ
|
สุริยวงศ์ ทรงกาพย์แกล้ง | | กล่าวเกลี้ยงโคลงการ ฯ | |
|
|
กาพย์โคลงชมเถื่อนถ้ำ | | ไพรพง
|
เจ้าฟ้าธิเบศร์ทรง | | แต่งไว้
|
อักษรบวรผจง | | พจนาดถ์
|
ใครอ่านวานว่าให้ | | เรื่อยต้องกลโคลง ฯ | |
|
|
๑
|
สองชมสองสมพาส | | สองสุดสวาทสองเรียงสอง
|
สองกรสองตระกอง | | สองคลึงเคล้าเฝ้าชมกัน ฯ
|
สองชมสมพาสสร้อย | | ศรีสมร
|
สองสมพาสสองเสมอนอน | | ครุ่นเคล้า
|
สองกรก่ายสองกร | | รีบรอบ
|
สองนิทร์สองเสน่ห์เหน้า | | แนบน้องชมเชย ฯ
|
|
๒
|
ชมเผ้าเจ้าดำขลับ | | แสงยับยับกลิ่นหอมรวย
|
ประบ่าอ่าสละสลวย | | คือมณีสีแสงนิล ฯ
|
ชมเกศดำขลับเจ้า | | สาวสลวย
|
แสงระยับหอมรวย | | กลิ่นแก้ว
|
ละเอียดเสียดเส้นสวย | | ประบ่า
|
คือมณีเนื้อแล้ว | | คลับคล้ำแสงนิล ฯ
|
|
๓
|
ไรน้อยรอยระเบียบ | | เปนระเบียบเทียบตามแนว
|
ริมเกล้าเพราสองแถว | | ปีกผมมวยรวยไรนาง ฯ
|
ไรน้อยรอยแหนบทึ้ง | | ถอนแถว
|
เป็นระเบียบตามแนว | | รอบเกล้า
|
ริมเผ้าเพราพริ้งแวว | | แลเลิศ
|
ผมมวยรวยปีกเจ้า | | เรียบร้อยไรงาม ฯ
|
|
๔
|
พิศงามตามนะลาต | | สายสุดสวาทผาดผายขึง
|
ราบผ่องดวงพอพึง | | ฤดีกลุ้มคลุ้มดวงแด ฯ
|
พิศพรรณนะลาตเจ้า | | ใครถึง
|
สุดสวาทผาดผายขึง | | อ่าหน้า
|
ราบผ่องดวงพอพึง | | ใจโลก
|
ยวลฤดีในหล้า | | คลั่งคลุ้มใฝ่ฝัน ฯ
|
|
๕
|
ชมขนงก่งเกาทัณฑ์ | | ดำเป็นมันกันเฉิดปลาย
|
เป็นระเบียบเรียบรอยราย | | ชายชำเลืองเยื้องยวลงาม ฯ
|
ภมูธนูหน่วงน้าว | | เหมือนหมาย
|
ดำมีมันกันปลาย | | เฉิดช้อย
|
ระเบียบเรียบงามชาย | | ชมชื่น
|
เหลือบแลแต่สักน้อย | | เพริศพริ้งเพราคม ฯ
|
|
๖
|
ชมน้องสองไนยนา | | แลมาชายละลายอารมณ์
|
เพราพริ้มยิ้มตาคม | | เป็นมันเคลือบเหลือบแลงาม ฯ
|
พิศน้องสองเนตรพริ้ม | | เพราคม
|
ขนเนตรงามสวยสม | | สั่งด้วย
|
เมียงม่ายชายเชยชม | | แสนลาภ
|
เป็นโทษหรือเกรงม้วย | | เษกซร้องมองดู ฯ
|
|
๗
|
นาสาอ่าแลเลิศ | | งามประเสริฐเกิดด้วยบุญ
|
เหมือนของามลมุน | | ลม่อมเจ้าเพราเพริศจริง ฯ
|
นาสิกแลเลิศล้ำ | | ใครปูน
|
งามแง่แท้เที่ยงบุญ | | เลื่องหล้า
|
คือของอสวยสุน | | ทเรศ
|
เพราเพริศพริ้งจริงเจ้า | | อ่าพ้นฝูงหญิง ฯ
|
|
๘
|
โอฐงามยามยิ้มแย้ม | | คางแสล้มแก้มเปรียบปราง
|
ทองแท่งแกล้งขัดกลาง | | ทาผิวเนื้อเยื่อใยนวล ฯ
|
โอฐงามยามยั่วยิ้ม | | แดงสอง
|
แฉล้มคางปรางเปรียบทอง | | ก่องแก้ม
|
ผิวพรรณสุวรรณปอง | | เทียบทาบ
|
นิ่มเนื้อเมื่อสรวลแย้ม | | ยิ่งเย้าใจชาย ฯ | |
|
|
๙
|
พิศฟันรันเรียบเรียบ | | เป็นระเบียบเปรียบแสงนิล
|
พาทีพี่ได้ยิน | | ลิ้นกระด้างช่างเจรจา ฯ
|
ชมทันต์รันเรียบริ้ว | | เรียมถวิล
|
ระเบียบเรียบแสงนิล | | ย่องย้อย
|
พาทีพี่ฟังยิน | | พจนาดถ์
|
ลิ้นเล่ห์เสนาะเพราะถ้อย | | กล่าวเกลี้ยงเสียงใส ฯ
|
|
๑๐
|
พิศกรรณอันนฤมล | | กลีบอุบลยลเปรียบปลาย
|
หูไงใจแม่นหมาย | | คอยสั่งใดได้ยินเร็ว ฯ
|
กรรณาน้อยแน่งเนื้อ | | นฤมล
|
คือกลีบอุบลยล | | เลื่องหล้า
|
หูไวใจแม่นผล | | บุญแต่ง
|
เรียมคอยสั่งใดเจ้า | | ด่วนได้ยินพลัน ฯ
|
|
๑๑
|
พิศพักตร์ลักขณาน้อง | | เป็นนวลผ่องก่องกลมหมาย
|
แจ่มจันทร์วันเพ็ญฉาย | | นวลงามนักพักตร์อรเหมือน ฯ
|
ชมพักตร์ลักษณ์อ่าอ้าง | | โฉมฉาย
|
นวลผ่องกล่องกลมหมาย | | มุ่งต้อง
|
แจ่มจันทร์วันเพ็ญคลาย | | มูลเมฆ
|
นวลพักตราแห่งน้อง | | พี่นี้มีเหมือน ฯ | |
|
|
๑๒
|
พิศพรรณกัณฐาน้อง | | ริ้วตกปล้องนวลผจง
|
กล่อมเทียบเปรียบคอหงส์ | | ไม่ยาวยื่นชื่นชมงาม ฯ
|
กัณฐาพิศเพ่งเจ้า | | สมองค์
|
ริ้วปล่องผ่องนวลผจง | | เปล่งปล้อง
|
กลมเทียบเปรียบคอหงส์ | | รวยรูป
|
สวยสมกลมคอน้อง | | ห่อนหยื้นยาวงาม ฯ
|
|
๑๓
|
ชมบ่าอ่างามผาย | | อกหมายราบปราบกดานทอง
|
นมเคร่งเต่งทั้งสอง | | คือบงกชสดดอกขาว ฯ
|
ชมกายผายบ่าเจ้า | | ชายปอง
|
ทรวงราบปราบกดานทอง | | เรียบร้อย
|
นมเคร่งเต่งเต้าสอง | | เคียงคู่
|
คือบงกชสดน้อย | | เต่งตั้งดวงขาว ฯ
|
| |
|
๑๔
|
กรน้อยทั้งสองข้าง | | เปรียบงวงช้างพระอินทรา
|
เปลากลมสมกายา | | ยามเมื่อเจ้าเท้าแขนงาม ฯ
|
กรน้อยเปรียบเช่นช้าง | | ไอยรา-
|
วัณแต่งวงเอามา | | เทียบเจ้า
|
เปลากลมสมกายา | | เรียวรูป
|
คราวเมื่อน้องนั่งเท้า | | อ่อนล้ำแขนงาม ฯ
|
|
๑๕
|
นิ้วนางพี่พิศเพี้ยน | | เล็บย้อมเทียนแสงเฉิดฉัน
|
นิ้วแดงแสงมีพรรณ | | กลมคือปั้นฟั่นเทียนกลึง ฯ
|
นิ้วนางเรียวรูปต้อง | | ตาเรียม
|
เล็บแดงทับทิมเทียม | | ก่ำแก้ว
|
นิ้วแดงใคร่และเลียม | | โลมลูบ
|
งามเปรียบเทียนฟั่นแล้ว | | ช่างซ้ำเกลากลึง ฯ
|
|
๑๖
|
เอวอรอ่อนรทวย | | สะอาดสวยรวยรูปจริง
|
น้องอ่ากว่าฝูงหญิง | | งามแต่เจ้าเล่าฦาโฉม ฯ
|
เอวอรอ่อนพี่หย้อม | | แอบอิง
|
สมสอดสวยรวยจริง | | จึ่งเหล้า
|
น้องอ่ากว่าฝูงหญิง | | ในโลก
|
รูปร่างงามแต่เจ้า | | เลื่องหล้าฤาโฉม ฯ
|
|
๑๗
|
นาภีพี่นอนแนบ | | บางระแทบแอบอิงองค์
|
ตระโพกรัดบขัดทรง | | รวาดรวายชายพอใจ ฯ
|
นาภีพี่แนบเน้น | | นวลผจง
|
บางระแทบแอบองค์ | | นิ่มน้อง
|
ตะโพกรัดบขัดทรง | | รวยรูป
|
สูงระวาดชายต้อง | | ชอบเนื้อพึงใจ ฯ | |
|
|
๑๘
|
ชมเพลาเจ้าเรียวรวย | | คือต้นกล้วยสวยสดเปลา
|
เข่าแข้งงามกว่าเพลา | | หรือพรหมกลึงจึงนางงาม ฯ
|
อุรูดูเรียบร้อย | | คือเหลา
|
ลำกล้วยกลมปลายเปลา | | ห่อนแห้ง
|
ชังฆาธนูเหลา | | เฉลิมรูป
|
หรือว่าพรหมกลึงแกล้ง | | แต่งให้นางงาม ฯ
|
|
๑๙
|
บาทางค์นางทั้งคู่ | | ดูก็งามตามกายา
|
นิ้วน้อยสร้อยสมสา | | รูปของเจ้าเพลาครบครัน ฯ
|
บาทางค์ทั้งคู่ต้อง | | เตือนตา
|
ชมแต่บนเกศา | | ตราบเท้า
|
นิ้วกลมสมลักขณา | | นวลนิ่ม
|
ชมชื่นร่างของเจ้า | | เพริศพร้อมสมควร ฯ | |
|
|
๒๐
|
ชมล้วนถ้วนสารพางค์ | | สุดแต่นางร่างเฉิดฉิน
|
นารีที่แดนดิน | | คนใดใดไม่เสมอสมร ฯ
|
ชมล้วนถ้วนสิ่งสิ้น | | สรรพางค์
|
งามแต่นางควรวาง | | แท่นไว้
|
นารีที่ดินทาง | | ภูวโลก
|
หาแห่งใดไม่ได้ | | ดั่งน้องเสมอสมร ฯ
|
|
๒๑
|
กรรมใดให้จำจาก | | เป็นวิบากพรากกันจร
|
ไกลข้างร้างแรมอร | | ให้พี่คร่ำร่ำโศกา ฯ
|
กรรมใดจำจากเจ้า | | สายสมร
|
ลำบากพรากเจียวจร | | จากข้าง
|
ไกลข้างร้างแรมอร | | วรภาคย์
|
เรียมคร่ำครวญอ้างว้าง | | แหบไห้โหยหา ฯ
|
|
=== ครวญตามเวลา ===
|
|
๒๒
|
ย่ำฆ้องเจ้าพี่เอ๋ย | | พี่ย่อมเคยเชยพักตรา
|
จุดไฟให้บูชา | | พระพุทธเจ้าเจ้าเคยเตือน ฯ
|
จตุรารุณเรื่องเรื้อง | | เพลา
|
เรียมย่อมชมพัตรา | | นั่งน้อม
|
จุดไฟให้บูชา | | นบนอบ
|
พระพุทธเจ้าเจ้าหย้อม | | นั่งเฝ้าคอยเตือน ฯ
|
|
๒๓
|
โมงเช้าแล้วเจ้าพี่ | | เจ้าถ้วนถี่ดีการเรือน
|
หญิงใดไม่มีเหมือน | | ใช้สอยดีพี่เคยชม ฯ
|
โมงหนึ่งคนึงเจ้าเร่ง | | สติเฟือน
|
เจ้าถ้วนถี่การเรือน | | สั่งชี้
|
หญิงใดไม่มีเหมือน | | นางเนตร
|
รู้นพครบการผี้ | | ช่วยต้องใจชม ฯ
|
| |
|
๒๔
|
สองโมงเช้าหึ่งหึ่ง | | พี่ตลึงกอดเข่าเหงา
|
เวลามาทันเรา | | พี่กับเจ้าไม่เห็นเลย ฯ
|
สองโมงหุ่ยหุ่ยเข้า | | เรียมคนึง
|
พี่กอดเข่าเหงาตลึง | | โศกเศร้า
|
เวลาเท่าทันถึง | | จำพราก
|
กรรมพี่กับกรรมเจ้า | | หากให้เห็นกัน ฯ
|
|
๒๕
|
เพลาสามโมงเช้า | | เจ้าแต่งองค์ทรงน้อยงาม
|
พูดจาว่าถ้อยความ | | ตามมีกิจนิตย์เนืองมา ฯ
|
ไตรยานาฬิกาเช้า | | โฉมยง
|
ตกแต่งอรองค์ทรง | | แน่งน้อย
|
พูดจาว่าความจง | | ภักดิ์เลิศ
|
มีกิจพิดทูลถ้อย | | แก่เรื้ยมเสมอมา ฯ
|
|
๒๖
|
เจ้าพี่สี่โมงเช้า | | ดูกับเข้าแลของหวาน
|
เสร็จเจ้าเอามากราน | | หมอบพัดวีพี่เกษมสันต์ ฯ
|
สี่โมงเช้าเจ้าพี่หย้อม | | ดูการ
|
เครื่องเข้าเล่าของหวาน | | แต่งไว้
|
เสร็จเจ้าเข้ามากราน | | กรายแซ่
|
โบกปัดพัดวีให้ | | พี่นี้สำราญ ฯ | |
|
|
๒๗
|
เพลาห้าโมงเช้า | | เรียมกินเข้าเจ้ามาคัล
|
ว่องไวใช้สอยขยัน | | หานางใดไม่เหมือนเลย ฯ
|
ห้าโมงยามเมื่อเช้า | | เชยอร
|
กินเข้าชมนวลสมร | | หมอบเฝ้า
|
ว่องไวใช้สอยขยัน | | นางอื่น
|
หาสตรีเปรียบเจ้า | | ห่อนได้เหมือนเลย ฯ | |
|
|
๒๘
|
ย่ำเที่ยงเข้าหึ่งหึ่ง | | เคยเคล้าคลึงรึงกายา
|
เสน่ห์สนิทนิทรามา | | บัดนี้พี่เห็นเลย ฯ
|
ย่ำเที่ยงหึ่งหึ่งก้อง | | นาฬิกา
|
เคยเกลือกคลึงกายา | | ไขว่ข้าง
|
สมสนิทนิทราสา | | ทรภาพ
|
ไกลพี่เปลี่ยวอ้างว้าง | | คลาศเคล้าฤาเห็น ฯ | |
|
|
๒๙
|
บ่ายโมงพี่โกรงกลุ้ม | | จิตคลั่งคลุ้มสุมดวงแด
|
เจ้าพี่พี่จะแปร | | หน้าไปต่อรอใครเลย
|
บ่ายโมงทุกข์พี่กลุ้ม | | คอยแล
|
จิตคลั่งทรวงดวงแด | | สลัดหลิ้ม
|
แก้วพี่จะปรวนแปร | | สมสู่
|
หญิงอื่นฤาจักยิ้ม | | ต่อด้วยใครเลย ฯ
|
|
๓๐
|
ตีฆ้องสองโมงบ่าย | | ทุกข์พี่ชายฟายน้ำตา
|
ร้อนรนบ่นครวญหา | | ไกลพี่แล้วแก้วกลอยใจ ฯ
|
ตีสองโมงบ่ายก้อง | | แครงมา
|
พี่ชายฟายน้ำตา | | ร่ำร้อง
|
ร้อนรนบ่นถามหา | | สายสวาท
|
พี่ห่างแก้วแล้วน้อง | | แน่งน้อยนงคราญ ฯ | |
|
|
๓๑
|
เพลาสามโมงเย็น | | เพื่อนเรียมเห็นเป็นทุกข์ทน
|
เขาถามความกังวล | | จะบอกไปไป่ได้เลย ฯ
|
เพลาสุริยบ่ายเบื้อง | | เวหน
|
เพื่อนเห็นเป็นทุกข์ทน | | บ่นบ้า
|
ถี่ถามความกังวล | | ทนเทวษ
|
บอกบ่ได้เลยหน้า | | เฝื่อนเลี้ยวเดินหนี ฯ | |
|
| |
|
๓๒
|
เจ้าพี่สี่โมงเย็น | | เร่งเป็นเข็ญเห็นสาวศรี
|
อื่นมาหายินดี | | มิได้เลยเคยชมนาง ฯ
|
เพลาสุริยอ่อนเรื้อย | | รังสี
|
พิศเพ่งเลงสาวศรี | | เชื่องใช้
|
สาวอื่นพูดพาที | | นบนอบ
|
ไม่ชื่นจริงยิ่งได้ | | เดือดร้อนคลึงนาง ฯ | |
|
|
๓๓
|
เพลาห้าโมงเย็น | | เรียมลำเค็ญด้วยโฉมตรู
|
นางเดียวเที่ยวแลดู | | แก้วพี่อยู่ห่างหนใด ฯ
|
บ่ายชายมาหึ่งซ้ำ | | ตาฟู
|
ทุกข์เพื่อเฉิดโฉมตรู | | โศกสร้อย
|
นางเดียวเที่ยวทางดู | | แดนโลก
|
แก้วพี่นางสาวน้อย | | อยู่แคว้นแดนใด ฯ | |
|
|
๓๔
|
ย่ำฆ้องค่ำแล้วเจ้า | | เพลาเล่าเข้าสนธยา
|
จุดเทียนเวียนส่องหา | | เจ้าแห่งใดไม่เห็นเลย ฯ
|
ราตรีรวีเลื่อนเลี้ยว | | ลับตา
|
มัวมืดมนสนธยา | | ค่ำแล้ว
|
ถือเทียนเวียนส่องหา | | นางทั่ว
|
อยู่แห่งใดน้องแก้ว | | ห่อนได้เห็นเลย ฯ | |
|
|
๓๕
|
ทุ่มหนึ่งย่อมคลึงเคล้า | | เนื้อพี่เจ้าเข้าแนบเนียน
|
สาวลม่อมย่อมจุดเทียน | | ถือเทียนไว้ให้สูบยา ฯ
|
ทุ่มหนึ่งพี่ย่อมเคล้า | | คลึงเศียร
|
จูบกอดอรนอนเนียน | | แนบไว้
|
สาวลม่อมย่อมจุดเทียน | | ยาวยื่น
|
เจ้าจับเทียนไว้ให้ | | พี่นี้สูบยา ฯ | |
|
|
๓๖
|
สองทุ่มรุมอกพี่ | | ฆ้องเขาตีพี่เจ็บตาง
|
กลุ่มใดไห้ครวญคราง | | โหยไห้พลางนางฤาเห็น ฯ
|
สองทุ่มค่อนอกเข้า | | ผางผาง
|
ฆ้องตีพี่เจ็บตาง | | ปุ่มฆ้อง
|
กลุ้มใจไห้ครวญคราง | | หาอยู่
|
โหยไห้ช้างนางน้อง | | พี่นี้ฤาเห็น ฯ | |
|
|
๓๗
|
ยามหนึ่งคนึงเคยเคล้า | | จูบกอดเจ้าเฝ้าชมกัน
|
เวรามาตามทัน | | ให้ไกลข้างร้างแรมสอง ฯ
|
ยามหนึ่งคลึงสวาทหน้า | | นวลจันทร์
|
จูบกอดพลอดชมกัน | | เกลือกเคล้า
|
เวราติดตามทัน | | ทำโทษ
|
ไกลค่างห่างชมเจ้า | | เริศร้างแรมสอง | |
|
|
๓๘
|
ราตรีสี่ทุ่มแล้ว | | โอ้นางแก้วแคล้วคลาศไป
|
หมอนกอดทอดฤทัย | | หายใจใหญ่ให้รำคาญ ฯ
|
ราตรีสี่ทุ่มแล้ว | | ลับไกล
|
น้องแก้วแคล้วเรียมไป | | ขาดพร้อง
|
กอดหมอนทอดฤทัย | | ทบท่าว
|
ลมแล่นพัดขัดข้อง | | สวาทได้รำคาญ ฯ | |
|
|
๓๙
|
เพลาห้าหึ่งทุ่ม | | คือเพลิงรุมสุมกลางใจ
|
ร้อนเรียมเทียมร้อนไฟ | | อีกหนามรุมกลุ้มเสียบทรวง ฯ
|
เพลาห้าทุ่มพี่ | | คนึงใน
|
เพลิงผ่าวเผาดวงใจ | | คลั่งคลุ้ม
|
ร้อนเรียมเทียบร้อนไฟ | | ลนล่าว
|
อีกหนามหนามากลุ้ม | | เสียบไส้ในทรวง ฯ | |
|
|
๔๐
|
ย่ำฆ้องสองยามเข้า | | พี่ไกลเจ้าเหงาตลึง
|
นิทราผ้าคลุมขึง | | หญิงใดวอนห่อนเจรจา ฯ
|
สองยามย่ำฆ้องพี่ | | รำพึง
|
ไกลเจ้าเหงาเงียบตลึง | | ยิ่งไข้
|
นิทราผ้าคลุมขึง | | ไสยาศน์
|
หญิงอื่นวอนห่อนได้ | | กล่าวเกลี้ยงพาที ฯ | |
|
|
๔๑
|
เจ็ดทุ่มรุมความทุกข์ | | ไม่เป็นสุขขุกคำนึง
|
ว้าวุ่นครุ่นคิดถึง | | แต่นวลเจ้าทุกเพรางายฯ
|
เจ็ดทุ่มรุคุณร้อน | | รำพึง
|
สุขบมีคำนึง | | ก่อนกี้
|
ว้าวุ่นครุ่นครวญถึง | | สังวาส
|
คิดแค้นวรนุชนี้ | | ค่ำเช้าเพรางาย ฯ | |
|
|
๔๒
|
แปดทุ่มกลุ้มทุกข์ชาย | | ลเมอลมายคล้ายเหมือนมา
|
เรียมตื่นฟื้นกายา | | เที่ยวหาไหนไม่พบเลย ฯ
|
แปดทุ่มกลุ้มเทวษสร้อย | | โศกา
|
นอนลเมอเหมือนมา | | แนบใกล้
|
เรียมฟื้นตื่นกายา | | แลเปล่า
|
หาที่ไหนไป่ได้ | | สบน้องเรียมเลย ฯ | |
|
|
๔๓
|
สามยามความรักกัน | | เร่งโศกศัลย์หวั่นใจถึง
|
ยามค่ำร่ำรำพึง | | ถึงสามยามตามกรุณา
|
สามยามความเสน่ห์เคล้า | | เคยคลึง
|
โศกศัลย์หวั่นใจถึง | | ทุ่มนี้
|
พลบค่ำร่ำรำพึง | | คนึงเนื่อง
|
ถึงสามยามแล้วถี้ | | พี่เอื้อเอ็นดู ฯ
|
|
๔๔
|
สิบทุ่มเจ้าพี่เอ๋ย | | เมื่อไรเลยจะพบพาน
|
งามนักพักตร์เบิกบาน | | จะหาได้แต่ใดมา ฯ
|
สิบทุ่มนางแน่งน้อย | | นงคราญ
|
กี่เมื่อจะพบพาน | | คู่เคล้า
|
งามนักพักตร์เบิกบาน | | เรียมร่อ
|
เรียมจักเที่ยวหาเจ้า | | ห่อนได้มาเลย ฯ | |
|
|
๔๕
|
ตีสิบเอ็ดเสร็จครวญหา | | แต่เช้ามาคุ้มราตรี
|
จวบจนพระสุริย์ศรี | | เสร็จรถทองส่องสกล ฯ
|
สิบเอ็ดเสร็จคร่ำไห้ | | หาศร
|
ในทิวาราตรี | | แหล่งหล้า
|
จวบจวนพระสุริย์ศรี | | ล่าเลื่อน
|
เสร็จรถทองท่องฟ้า | | ส่องแคว้นแดนดิน ฯ | |
|
|
๔๖
|
แสงทองเรืองรองราง | | ขึ้นกระจ่างสว่างเวหา
|
รุ่งแล้วแก้วกัลยา | | สุดเสน่หาไม่มาเลย
|
แสงเงินแสงนากผุ้ง | | แสงทอง
|
แสงสว่างเรืองรังรอง | | อร่ามฟ้า
|
รุ่งแล้วแคล้วเคยสอง | | สังวาส
|
โอ้สายสุดสวาทข้า | | ห่อนได้เห็นเลย ฯ
|
| | |
|
ครวญตาม วัน เดือน ฤดู ปี
|
๔๗
|
วันอาทิตย์นิทร์นอนแนบ | | เคยอิงแอบแทบอกชาย | |
|
ทิพากรซ่อนนางสาย | | สุดสวาทพี่นี้ฤาไฉน ฯ | |
|
อาทิตย์นิทร์แนบน้อง | | โฉมฉาย
|
อิงแอบแทบทรวงชาย | | ริกรี้ | |
|
ทิพากรซ่อนนางสาย | | สมรมิ่ง | |
|
แสนสุดสวาทพี่นี้ | | แนบเนื้อชมโฉม ฯ
|
|
๔๘
|
วันจันทร์พันกันอยู่ | | เจ้าโฉมตรูคู่เคียงหมอน | |
|
ยามจันทร์เกลือกจันทร | | พาซ่อนไว้ให้เรียมศัลย์ ฯ
|
จันทรกรพาดน้อง | | แนบนอน | |
|
เคยคู่เคียงเรียงหมอน | | แนบข้าง | |
|
ยามจันทร์เกลือกจันทร | | โลมล่อ | |
|
พาซ่อนไว้ให้ร้าง | | เริศน้องนานวัน ฯ | |
|
|
๔๙
|
ครั้นถึงวันอังคาร | | เรียมรำคาญพลางพลุ่งไป | |
|
อังคารรำคาญใจ | | ฤาซ่อนไว้ให้เรียมตอม ฯ | |
|
วันอังคารเริศร้าง | | อรไกล | |
|
เรียมร่ำรำคาญไป | | เพื่อน้อง | |
|
อังคารรำคาญใจ | | เรียมรอด | |
|
ฤาซ่อนไว้ในห้อง | | ฟากฟ้าเมืองแมน ฯ | |
|
|
๕๐
|
วันพุธเดินพุธคุ้ม | | นางอุ่นอุ้มคลุมนอนใน | |
|
พระพุธยุดนางไป | | ลักลอบชมสมพาสฤา ฯ | |
|
วันพุธพุธพร่ำคุ้ม | | ฤาไกล | |
|
นางย่อมคลุมนอนใน | | อุ่นอุ้ม | |
|
พระพุธยุดนางไป | | สมพาส | |
|
เกรงเกลือกอายคนกลุ้ม | | ซ่อนน้องโฉมฉาย ฯ | |
|
|
๕๑
|
วันพระหัสกำหนัดนาง | | บห่างครึ่งกึ่งนิ้วมือ | |
|
พระหัตถ์ยื่นมือถือ | | ข้อมืออรช้อนชมไฉน ฯ | |
|
วันพระหัสกำหนัดน้อง | | คราวครือ | |
|
บ่ห่างหว่างนิ้วมือ | | กิ่งก้อย | |
|
พระหัตถ์ยื่นมือถือ | | เมียมิ่ง | |
|
ชมชื่นอื่นอรสร้อย | | นิ่มเนื้อไปไฉน ฯ | |
|
|
๕๒
|
วันศุกร์รสสมพาส | | เจ้าสุดสวาทอาจเสมอใจ | |
|
วันศุกร์จะสุขไฉน | | ด้วยไกลข้างร้างแรมสมร ฯ | |
|
วันศุกร์สมพาสน้อง | | นอนใน | |
|
สุดสวาทขาดกลางใจ | | แอบอ้าง | |
|
วันศุกร์จะสุขไฉน | | ทนเทวษ | |
|
ด้วยมีใจเริศร้าง | | ห่างน้องแรมศรี ฯ | |
|
|
๕๓
|
วันเสาร์เดือนคุมรอด | | เจ้างามสอดกอดถนัดมือ | |
|
เสาร์พักตร์รักนางฤา | | เสาร์ซ่อนไว้ในเรือนเสาร์ ฯ | |
|
วันเสาร์กุมเจ้ารอด | | คลึงครือ | |
|
งามสอดกอดถนัดมือ | | กลิ่นใกล้ | |
|
เสาร์พักตร์รักนางฤา | | เสาร์ซ่อน | |
|
เมียมิ่งพี่นี้ไว้ | | แห่งห้องพิมานเสาร์ ฯ | |
|
|
๕๔
|
สงสารร่ำรักกัน | | ถ้วนเจ็ดวันอันใจชาย | |
|
รักเมียเสียตัวตาย | | สายสุดใจไม่เห็นเลย ฯ | |
|
สงสารร่ำรักเจ้า | | โฉมฉาย | |
|
ถ้วนเจ็ดวันใจชาย | | ชื่นชี้ | |
|
รักเมียเสียตัวตาย | | ดีกว่า | |
|
สายสุดสวาทที่นี้ | | ห่อนได้เห็นเลย ฯ | |
|
|
๕๕
|
เดือนห้าอ่าโฉมงาม | | การออกสนามตามพี่ไคล | |
|
สงกรานต์การบุญไป | | ไหว้พระเจ้าเข้าบิณฑ์ถวาย ฯ | |
|
เดือนห้าอ่ารูปล้ำ | | โฉมฉาย | |
|
การออกสนามเหลือหลาย | | หลากเหล้น | |
|
สงกรานต์การบุญผาย | | ตามพี่ | |
|
พระพุทธรูปฤาเว้น | | แต่งเข้าบิณฑ์ถวาย ฯ | |
|
|
๕๖
|
เดือนหกสรกฝนสวรรค์ | | จรดนังคัลตามพิธี | |
|
แรกนาเข้าธรณี | | พี่ดูเจ้าเปล่าใจหาย ฯ | |
|
เดือนหกตกครั่นครื้น | | ฝนสวรรค์ | |
|
พิธีจรดนังคัล | | ก่อเกล้า | |
|
แรกนาจอมไอศวรรย์ | | กรุงเทพ | |
|
พี่แลบเห็นเจ้า | | เปล่าแล้วใจหาย ฯ | |
|
|
๕๗
|
เดือนเชฐเจ็ดค่ำแล้ว | | พี่ยิ่งแคล้วแก้วกัลยา | |
|
ร่างระทวยสวยโสภา | | พี่ว้าวุ่นขุ่นอารมณ์ ฯ | |
|
เดือนเชฐเจ็ดค่ำแล้ว | | อกอา | |
|
เรียมเร่งไกลกัลยา | | ขาดพร้อง | |
|
รูปน้อยสร้อยโสภา | | วรภาคย์ | |
|
ใจพี่วุ่นขุ่นข้อง | | ขัดแค้นอารมณ์ ฯ | |
|
|
๕๘
|
เดือนแปดเจ้าพี่คลา | | เข้าพระวษาสังฆาราม | |
|
พรั่งพร้อมเจ้าย่อมตาม | | ไปด้วยพี่สีฟันถวาย ฯ | |
|
เดือนแปดพุทธบุตรเข้า | | พระวษา | |
|
ทายกมีศรัทธา | | ต่างเต้า | |
|
โฉมงามตามเรียมคลา | | นบนอบ | |
|
เมี่ยงหมี่สีฟันเข้า | | ธูปน้อมเทียนถวาย ฯ | |
|
|
๕๙
|
เดือนเก้าเข้าค่ำหนึ่ง | | พี่รำพึงถึงเทวี | |
|
หลับนอนบห่อนมี | | สิ่งซึ่งสุขทุกข์คอยนาง ฯ | |
|
สาวนดลมาศร้อน | | รนหา | |
|
เรียมรำพึงชายา | | แหบไห้ | |
|
หลับนอนห่อนสบายอา | | รมณ์รอด | |
|
สุขบ่มีแต่ได้ | | โศกสร้อยคอยศรี ฯ | |
|
|
๖๐
|
เดือนสิบเจ้าสร้อยสวาท | | พิธีราชตามโบราณ | |
|
ช้างม้าอ่าสระสนาน | | ผัดพานไล่ไม่เห็นอรฯ | |
|
ภัทรบทดลมาศแล้ว | | สงสาร | |
|
สารทพิธีโบราณ | | ห่อนเว้น | |
|
ช้างม้าอ่าสระสนาน | | วรรูป | |
|
เขาผัดพานไล่เหล้น | | ไป่ได้เห็นอร ฯ | |
|
|
๖๑
|
เดือนสิบเบ็ดเสร็จสำแดง | | เรือกิ่งแข่งตามพิธี | |
|
พายงามตามชลธี | | พี่แลเจ้าเปล่าเป็นดาย ฯ | |
|
อาสุชดลมาศแคว้น | | กรุงไกร | |
|
เรือกิ่งกระพรหมไชย | | ชื่นสู้ | |
|
กิ่งไกรสรจักรไคล | | เทียบเท่า | |
|
ทองอร่ามงามแข่งชู้ | | พี่นี้คนเดียว ฯ | |
|
|
๖๒
|
เดือนสิบสองถ่องแถวโคม | | แสงสว่างโพยมโสมนัสา | |
|
เรืองรุ่งกรุงอยุธยา | | วันทาแล้วแก้วไป่เห็น ฯ | |
|
กติกมาศก้อง | | แถวโคม | |
|
แสงสว่างแลลอยโพยม | | ผ่องแผ้ว | |
|
อยุธยาเปรียบแสงโสม | | ใสส่อง | |
|
ชมชื่นวันทาแล้ว | | นิ่มน้องฤาเห็น ฯ | |
|
|
๖๓
|
เดือนอ้ายผายกรุงท้าว | | พิธีว่าวกล่าวกลแสดง | |
|
เดือนนี้พิธีแคลง | | กลุ้มท้องฟ้าคลาอรไกล ฯ | |
|
มฤคเศียรดลมาศเกล้า | | ลมแรง
|
ว่าวง่าวพิธีแสดง | | แหล่งหล้า
|
เรียกชื่อพิธีแขลง | | โดยที่ | |
|
สาวส่งขึ้นลอยฟ้า | | ร่ายร้องคนึงสาว ฯ | |
|
|
๖๔
|
เดือนยี่เจ้าพี่เอ๋ย | | เจ้าย่อมเคยตามพี่ชาย | |
|
ดูรำยัมพวาย | | พิธีท่านผ่านอยุธยา ฯ | |
|
บุศมาศตามพี่ด้วย | | เดือนฉาย | |
|
อรอ่าพี่รัมพรายกาย | | ดวงหน้า | |
|
ดิรำปาวายสบาย | | ดูเลิศ | |
|
พิธีท่านผ่านฟ้า | | ครอบแคว้นแดนดิน ฯ | |
|
|
๖๕
|
เดือนสามเคยตามพี่ | | ดูพิธีธานย์เทาะห์แสดง | |
|
เผาเข้าเจ้างามแฝง | | พงศ์พวกพ้องน้องคอยดู ฯ | |
|
มาฆมาศอาจเปล่งถ้อย | | เรียมแคลง | |
|
ธานย์เทาะห์พิธีแสดง | | บอกเบื้อง | |
|
เผาเข้าเจ้าเคยแฝง | | พงศ์พวก | |
|
โนนาดยุรยาตรเยื้อง | | ย่างหน้าเอ็นดู ฯ | |
|
|
๖๖
|
เดือนสี่พิธีตรุษ | | เจ้างามสุดผุดผาดดี | |
|
ชำระพระชินศรี | | หมดผงเผ่าเข้าบิณฑ์ถวาย ฯ | |
|
การบุญผคุณมาศน้อง | | นารี | |
|
ขาวสุดผุดผาดดี | | ส่องแก้ว | |
|
ชำระสระสรงสี | | พุทธรูป | |
|
ผงเผ่าเท่าหมดแล้ว | | แต่งเข้าบิณฑ์ถวาย ฯ | |
|
|
๖๗
|
สงสารเรียมคลาศน้อง | | สิบสองเดือนเลื่อนครบปี | |
|
รัญจวนครวญหาศรี | | สุดสวาทพี่นี้อยู่ไหน ฯ | |
|
สงสารเรียมคลาศแคล้ว | | สตรี
|
สิบสองเดือนเลื่อนครบปี | | ขวบเข้า
|
รัญจวนครวญหาศรี | | แสนสวาท
|
โออกว่านวลเจ้า | | พี่นี้เป็นไฉน ฯ | |
|
|
๖๘
|
ฤดูรูคิมหันต์ | | สาวโฉมสวรรค์พี่สูญหาย
|
ร้อนรนสกนธ์กาย | | ชายนั่งนอนห่อนฤาเย็น ฯ | |
|
ฤดูสุริยเดชร้อน | | โลกา | |
|
โฉมสวรรค์พรรณโสภา | | พี่แคล้ว | |
|
เรียมร้อนอรกายา | | ชลแช่ | |
|
นอนนั่งคลั่งคลึงแก้ว | | ก่ายรื้อฤาเย็น ฯ | |
|
|
๖๙
|
ฤดูรูวัสสันต์ | | เนื้อนวลจันทร์พัญเอิญสูญ | |
|
ไม่สุขทุกอาดูร | | พูลเพิ่มคร่ำน้ำตาฝน ฯ | |
|
ฤดูสารทพร้อม | | พรรสันต์ | |
|
นึกเนื่องเนื้อนวลจันทร์ | | พี่เหล้า | |
|
ไม่สุขทุกข์เนืองนันต์ | | นองเนตร | |
|
พูลเพิ่มเติมทุกข์เร้า | | คร่ำน้ำตาฝน ฯ | |
|
|
๗๐
|
ฤดูรูเหมันต์ | | เนื้อกลิ่นจันทน์อันหอมรวย | |
|
น้ำค้างว่างลมชวย | | ด้วยไกลสมรที่นอนเย็น ฯ | |
|
ฤดูวู้ว่าวห้อง | | หาวบน | |
|
เกรี้ยงกลิ่นจันทน์นฤมล | | เฟื่องฟุ้ง | |
|
น้ำค้างว่างลมทน | | ฤารอด | |
|
ใครจะกอดค่ำหรุ้ง | | อุ่นเนื้อเสมอสมร ฯ
|
|
๗๑
|
สงสารรักนางงาม | | สามฤดูอยู่โหยหา | |
|
รูปเอี่ยมของเรียมอา | | คลาคลาศเจ้าเศร้าอกกรม ฯ | |
|
สงสารการพรากแก้ว | | หัทยา | |
|
สามฤดูโหยหา | | คู่เคล้า | |
|
สนิทเรียมเอี่ยมเอกา | | ยายิ่ง | |
|
สุดสวาทคลาศคลาเจ้า | | อกว้างเกรียมกรม ฯ | |
|
|
๗๒
|
ปีชวดชวดเชยชา | | โฉมหลากหล้าน่าเอ็นดู | |
|
ปีชวดเป็นชื่อหนู | | เพื่อเรียมร้างอ้างกาลปี ฯ | |
|
อุนทรงทรงเทวษด้วย | | ตราตรู | |
|
โฉมชื่นน่าเอ็นดู | | ด่วนร้าง | |
|
ปีชวดชื่อแห่งหนู | | โดยคลา ? | |
|
เพื่อเจ้าไคลเรียมอ้าง | | ถี่ถ้วนกาลปี ฯ | |
|
|
๗๓
|
ปีฉลูรู้ชื่อโค | | เจ้าโฉมโอ่โสภาพร | |
|
ใจพี่นี้อักอร | | เจ้าเพื่อนนอนห่อนเห็นเลย ฯ | |
|
พฤศภำจำเรียกรู้ | | ทังมวล | |
|
โฉมโอ่โสภาควร | | คู่เคล้า | |
|
ใจพี่เร่งอักอ่วน | | ทรงเทวษ | |
|
พรากเพื่อนนอนสมรเจ้า | | ห่อนได้เห็นเรียม ฯ | |
|
|
๗๔
|
ปีขาลว่าชื่อเสือ | | นางอุ่นเนื้อเรื่อขาวเหลือง | |
|
คนระบือฦาทั่วเมือง | | โฉมเจ้างามทรามเชยหาย ฯ | |
|
พยัคเฆนทรชื่อถั้ว | | ทังเมือง | |
|
สมรรูปเรื่อขาวเหลือง | | หลากเหล้า | |
|
ฝูงคนเล่าฦาเนือง | | ในโลก | |
|
เขาว่างามนักเจ้า | | พี่นี้มาหาย ฯ | |
|
|
๗๕
|
ปีเถาะจำเพาะกระต่าย | | เคราะห์พี่ร้ายเจ้าหายไป
|
เทียวหาลาแห่งใด | | ใจเรียมฝ่อบเห็นนาง ฯ
|
สสานาเมศอ้าง | | อรไคล | |
|
เคราะห์พี่ร้ายนางไกล | | โศกสร้อย | |
|
เรียมเดียวเที่ยวแดนใด | | ดูทั่ว | |
|
ใจพี่เท่าหิ่งห้อย | | ฝ่อแล้วอรเอย ฯ | |
|
|
๗๖
|
ปีมะโรงชื่อนาคราช | | สายสุดสวาทคลาศไกลตา | |
|
เร่งคิดอนิจจา | | โอ้น้องรักจักเป็นไฉน ฯ | |
|
พรรสันต์ผันเนตรน้อง | | ไกลตา | |
|
ชลเนตรนองไนยนา | | หยดย้อย | |
|
เร่งคิดอนิจจา | | ในโลก | |
|
โอ้นุชคลาศคล้อย | | ป่านฉนี้เป็นไฉน ฯ | |
|
|
๗๗
|
ปีมะเสงเลงชื่องู | | เจ้าตาตรูอยู่ทิศใด | |
|
เทพาพาน้องไป | | ชมสู่สองห้องฟ้าฤา ฯ | |
|
วัสสนะนาเมศเจ้า | | มาไกล | |
|
ตาตรูอยู่ทิศใด | | นิ่มน้อง | |
|
เทวาพานางไป | | นิทร์แนบ | |
|
สมสู่ชมในห้อง | | ฟากฟ้าสวรรค์ฤา ฯ | |
|
|
๗๘
|
ปีมะเมียเสียเมียรัก | | พี่รักน้องจักษุเทียม
|
กรรมใดไล่ทันเรียม | | หรือปีมาพานางเหิร ฯ
|
มะเมียเมียมิ่งแคล้ว | | อกเรียม
|
พี่รักจักษุเทียม | | เท่าแท้
|
กรรมใดไล่ทันเรียม | | ลักลอบ
|
ปีมิ่งม้าพาแว้ | | วากเว้หาหาย ฯ | |
|
|
๗๙
|
ปีมะแมแต่จากเจ้า | | บกินเข้าเช้าราตรี | |
|
สัมกินไม่ยินดี | | ครองชีพไว้ใคร่เห็นนาง ฯ | |
|
ปีอัชพลัดหนุ่มน้อย | | สาวศรี | |
|
โภชน์บ่กินเป็นปี | | เนิ่นช้า | |
|
สัมกินบ่ยินดี | | ปานโภชน์ | |
|
ครองชีพเรียมไว้ถ้า | | ใคร่ได้เห็นนาง ฯ | |
|
|
๘๐
|
ปีวอกออกใหม่แล้ว | | พี่เร่งแคล้วดวงสมร | |
|
ปีวอกชื่อวานร | | เจ้าเพื่อนร้อนเรียมหายไป ฯ | |
|
พรรษาพาลิศเจ้า | | จำจร
|
เรียมเร่งไกลดวงสมร | | ขาดเคล้า
|
ปีวอกชื่อพานร | | นับเนื่อง
|
นางเพื่อนร้อนเรียมเจ้า | | พี่นี้หายไปฯ | |
|
|
๘๑
|
ปีระกาคลาคลาศเจ้า | | พี่สร้อยเศร้าแหบโหยหา
|
โฉมเฉลาเจ้าพี่อา | | อ่อนอาไลยใคร่ตรอมตาย ฯ
|
กุกกุฏสุดเสน่ห์เจ้า | | ไกลตา
|
เศร้าสร้อยหิวโหยหา | | ร่ำร้อง
|
โฉมเฉลาเจ้าพี่อา | | อรเอี่ยม
|
อ่อนฤไทยแล้วน้อง | | ใคร่กลั้นใจตาย ฯ | |
|
|
๘๒
|
ปีจอร่อแร่นัก | | อกหอกสลักจักจำตาย
|
ครวญนักรักโฉมฉาย | | พี่ชายห่างร้างแรมศรี ฯ
|
คิดทุกข์กุกกุระได้ | | ปีปลาย
|
ทรงหอกสลักจำตาย | | เกือบใกล้
|
ครวญนักรักโฉมฉาย | | เฉลิมรูป
|
กรรมก่อนตามทันให้ | | เริศร้างแรมสมร ฯ | |
|
|
๘๓
|
ปีกุญครุ่นอ้างว้าง | | เรียมไกลข้างห่างเทพี | |
|
ศรีสวัสดิ์ไปจงดี | | อย่ามีไข้ให้สำราญ ฯ
|
ปีกุญสุกเรศแคล้ว | | คลาศรี
|
เรียมห่างร้างเทพี | | ค่ำเช้า
|
ศรีสวัสดิ์อยู่จงดี | | สุขภาพ
|
หายโรคโพยไภยเจ้า | | สุขล้ำสำราญ ฯ | |
|
|
๘๔
|
สงสารการโหยไห้ | | นางไกลจรอรนาร
|
ร่ำร้องสิบสองปี | | พี่เร่งแคล้วแก้วกัลยา ฯ
|
สงสารการแหบไห้ | | แสนทวี
|
หายห่างอรนารี | | ฝ่ายเฝ้า
|
ร่ำร้องสิบสองปี | | ฤาเหนื่อย
|
กรรมพี่เร่งแคล้วเจ้า | | แก่นแก้วกัลยา ฯ | |
|
| | |
|
ชมไม้ ชมอาภรณ์
|
๘๕
|
พระเจ้าเกล้านรนาถ | | เสด็จยุรยาตรคลาศคลาไคล | |
|
ธารโศกเรียมโศกใจ | | ด้วยไกลน้องหมองอารมณ์ ฯ | |
|
พระบาทนรนาถเจ้า | | กรุงไกร | |
|
เสด็จพยุหบาตรไป | | เถื่อนถ้อง | |
|
ธารโศกช่วยโศกใจ | | จักขาด | |
|
ด้วยพี่ไกลพักตรน้อง | | ขุ่นคล้ำอกกรม ฯ
|
|
๘๖
|
พรึบพร้อมหมู่เสนา | | พลช้างม้าดากันไป | |
|
ทรงช้างระวางใน | | เทพลิลาหลังคาทอง ฯ | |
|
พรั่งพรูหมู่มากซร้อง | | เสนา | |
|
แตรแขกแตรลันดา | | แหร่แหร้ | |
|
ทรงช้างระวางขวา | | สูงใหญ่ | |
|
เทพลิลาหลังคาแหน้ | | ธินั่งไล้เลือนทอง ฯ
|
|
๘๗
|
เครื่องสูงเคียงคู่กัน | | กลิ้งกลดคันเพียงขวัญตา
|
บังแสงพระสุริยา | | อีกโบกปัดพัชนีกาย ฯ
|
เครื่องสูงเคียงขู้เรียบ | | เรียงไสว
|
เขนพระขรรค์เดินใน | | รวางเขรื้อง
|
ง้าวงอนโตมรไชย | | เชิญแห่
|
โบกปัดพัชนีเยื้อง | | ยาบเลื้องทองวาว ฯ
|
|
๘๘
|
เขาเจ้าเหล่าเขาแม่ | | นุ่งห่มแพรแลริ้วทอง
|
ขี่กูบขี่จำลอง | | ผ่องผิวหน้าอ่าองค์อร ฯ
|
สาวสนมกรมฝ่ายห้าม | | ทังผอง
|
นุ่งห่มเรืองริ้วทอง | | ก่องแก้ม
|
ขึ้นกูบขี่จำลอง | | ลายเลิศ
|
ผิวผ่องย่องยิ้มแย้ม | | เพริศหน้าตาเพรา ฯ
|
|
๘๙
|
เรียมเห็นแต่นางอื่น | | ไม่ชูชื่นเหมือนสายใจ
|
คิดถึงคำนึงไป | | โหยละห้อยคอยเล็งแล ฯ
|
สาวฉกรรจ์สะพรั่งพร้อม | | นางใน
|
เห็นบ่เหมือนสายใจ | | ละห้อย
|
รำพึงตลึงไป | | เนืองเทวษ
|
พรากพรากน้ำเนตรย้อย | | มุ่งม้องคองแล ฯ
|
|
๙๐
|
สุขรมย์ชมหมู่ไม้ | | ชมนกในไพรพงสถาน
|
เขาแดงแหล่งห้วยธาร | | ร่มรื่นสนุกขุกคำนึง ฯ
|
สุขรมย์ชมหมู่ไม้ | | เลือนลาน
|
ชมนกไพรพงสถาน | | หลากเหล้น
|
เขาเชียวทุ่งห้วยธาร | | รื่นรี่
|
ร่มรื่นลำน้ำเต้น | | แก่งก้องคนึงนาง ฯ | |
|
|
๙๑
|
ไม้แก้วกลิ่นแก้วกราย | | หอมบวายวังเวงใจ
|
ทุกข์ลืมปลื้มอาไลย | | ว่ากลิ่นแก้วแล้วเรียมหา ฯ
|
ไม้แก้วแก้วพี่เยื้อง | | หอมสไบ
|
หอมกลิ่นหอมชวยไป | | ทั่วแคว้น
|
ทุกข์ลืมปลื้มอาไลย | | ลานกลิ่น
|
กลกลิ่นนางน้องแหม้น | | แต่เที่ยวแลหา ฯ
|
|
๙๒
|
ไม้เกดคิดเกศนาง | | เมื่อสะสางเกล้าผมมวย
|
กลิ่นรื่นชื่นหอมรวย | | ว่ากลิ่นเจ้าเปล่าใจหาย ฯ
|
ไม้เกดคนึงเกศเจ้า | | สดสลวย
|
ถือเสนียดสางผมมวย | | เกศแก้
|
กลิ่นรื่นชื่นหอมรวย | | ดีหลาก
|
ว่ากลิ่นเจ้าเปล่าแท้ | | รุ่มร้อนใจหาย ฯ
|
|
๙๓
|
มะกรูดสองแถวทาง | | คิดมะกรูดนางสางสะผม
|
แก้เกล้าเจ้าผึ่งลม | | กลิ่นขจรจายเรียมสบายใจ ฯ
|
ต้นมะกรูดสองเถื่อนถ้อง | | แถวพนม
|
มะกรูดเหมือนนางสะผม | | พ่างเพี้ยง
|
แก้เกล้าเจ้าผึ่งลม | | รวยระรื่น
|
ขจรสุคนธ์กลิ่นเกลี้ยง | | รื่นล้ำเรียมสบาย ฯ
|
|
๙๔
|
ต้นน้ำดอกไม้เทศ | | กลิ่นวิเศษนึกเหมือนน้ำ
|
ดอกไม้ย้อมดอกคำ | | รำชมภูดูห่มงาม ฯ
|
น้ำดอกไม้เทศแท้ | | เปรียบปาน
|
น้ำกลิ่นเมืองเทศปาน | | กลิ่นเกล้า
|
สมรอดดอกคำจาน | | ขันคู่
|
รื่นร่ำชมภูผ้า | | ห่มเจ้าหอมงาม ฯ
|
|
๙๕
|
การเกดเพศผิวเนื้อ | | ดูเหลืองเรื่อเยื่อใยทอง
|
หอมกล้าการเกดปอง | | เปรียบกลิ่นเจ้าเศร้าอับอาย ฯ
|
การเกดผิวผ่องเนื้อ | | รังรอง
|
เหลืองเนื้อเยื่อใยทอง | | ห่อนเศร้า
|
หอมกล้าการเกดปอง | | ปูนเปรียบ
|
กรายรอต่อตมูกเจ้า | | พ่ายแพ้อับอาย ฯ | |
|
|
๙๖
|
ต้นกรายเหมือนนางกราย | | เดินหิ้วชายหมายตาคม
|
น้องนาฏผาดผายสม | | พี่รักเจ้าเท่าตัวเรียม ฯ
|
ต้นกรายคิดย่างเยื้อง | | เอวกลม
|
เดินหิ้วชายตาคม | | เลื่องหล้า
|
น้อยนาฏผาดผายสม | | ทิพรูป
|
พี่นี่รักแต่เจ้า | | เท่าด้วยตัวเรียม ฯ
|
|
๙๗
|
อัญชันคิดอัญชัน | | ทาคิ้วมันกันเฉิดปลาย
|
ชำเลืองเยื้องตาชาย | | ชายชมนักมักแลตาม ฯ
|
อัญชันคนึงอ่าเจ้า | | โฉมฉาย
|
คิ้วเคลือบมันกันปลาย | | เฉิดช้อย
|
ชำเลืองเยื้องตาชาย | | เนืองนั่ง
|
ชมเพลินเดินคล้ายคล้อย | | บ่ายหน้าแลตาม ฯ | |
|
|
๙๘
|
เรียมคนึงถึงนวลนาง | | หมู่ไม้สล้างชื่อช้างเช้า
|
คิดช่างนางชาญเฉลา | | ทำสิ่งใดได้งามดี ฯ
|
เรียมคนึงนวลแน่งเนื้อ | | นงเยาว์
|
ไม้ชื่อช้างเช้าเรา | | ว่าไว้
|
คิดนางช่างชาญเฉลา | | ฉลักภาพ
|
ทำสิ่งใดย่อมได้ | | รูปล้ำทรงดี ฯ
|
|
๙๙
|
กุหลาบบานกลีบช้อย | | คิดกะทงน้อยวางพานทอง
|
หอมรื่นชื่นชมสอง | | หยิบดอกไม้ให้นางดม ฯ
|
กุหลาบกลิ่นเฟื่องฟุ้ง | | เนืองนอง
|
นึกกะทงใส่พานทอง | | ก่ำก้าว
|
หอมรื่นชื่นชมสอง | | สังวาส
|
หยิบรอจมูกเจ้า | | บ่ายหน้าเบือนเสีย ฯ
|
|
๑๐๐
|
จำปาป่าบานบน | | คิดสร้อยสนเจ้าเคยกรอง
|
นอนแนบแอบอิงสอง | | เจ้าถวายพี่ที่บรรทมฯ
|
จำปาบานชื่นช้อย | | เนืองนอง
|
คนึงสร้อยสนนางกรอง | | เกี่ยวแหน้น
|
นอนแนบแอบองค์สอง | | ไสเยศ
|
ถวายพี่วางบนแถ้น | | แว่นฟ้าบรรทม ฯ
|
|
๑๐๑
|
พุทธชาตดวงน้อยน้อย | | คิดเจ้าร้อยพวงมาไลย
|
จำปาสายสุดใจ | | แซมเกศเกล้าเจ้าถอดถวาย ฯ
|
พุทธชาตดวงน้อยกลิ่น | | เปรมใจ
|
เจ้าช่างกรองมาไลย | | เลิศแล้ว
|
จำปาเสียบแซมใน | | มวยมุ่น
|
หอมพี่ชมน้องแก้ว | | ถอหยื้นทูลถวาย ฯ
|
|
๑๐๒
|
ลำดวนเจ้าเคยร้อย | | กรองเปนสร้อยลำดวนถวาย
|
เรียมชมดมสบาย | | พี่เอาสร้อยห้อยคอนาง ฯ
|
ลำดวนปลิดกิ่งก้าน | | สนสาย
|
กรองสร้อยลำดวนถวาย | | ค่ำเช้า
|
ชูชมดมกลิ่นสบาย | | ใจพี่
|
เอาสร้อยห้อยคอเจ้า | | แนบหน้าชมโฉม ฯ
|
|
๑๐๓
|
มาลุดีดอกน้อยน้อย | | คิดเจ้าร้อยพวงมาไลย
|
เวลามานอนใน | | สวมมือพี่ที่ไสยา ฯ | |
|
มาลุดีกลกลิ่นเกลี้ยง | | เอาใจ
|
เจ้าย่อมร้อยมาไลย | | แต่งตั้ง
|
เพลาเข้านอนใน | | ไสยาสน์
|
สวมข้อมือพี่ทั้ง | | คู่ให้หอมรวย ฯ
|
|
๑๐๔
|
นางนวลคิดนวลนาง | | ผลหมากปรางคิดปรางทอง
|
ช้างน้าวน้าวคอสอง | | ยามพี่น้าวเคล้าคลึงกัน ฯ
|
นางนวลนึกนิ่มเนื้อ | | นวลลออง
|
ปรางพี่นึกปรางทอง | | ก่องแก้ม
|
ข้างน้าวน้าวสอสอง | | จุมพิต
|
พี่น้าวเคล้าคลึงแย้ม | | ยั่วยิ้มชมกันฯ
|
|
๑๐๕
|
เห็นไม้ชื่อเทพี | | คิดเทวีพี่ย่อมเคย
|
ภิรมย์ชมชวนเชย | | เมื่อไรเลยจะเห็นนาง ฯ
|
เทพีเป็นชื่อไม้ | | ฤาเสบย
|
คิดเมื่อเทวีเคย | | ครุ่นเคล้า
|
ภิรมย์ชมชวนเชย | | นอนแนบ
|
ไฉนจักเห็นหน้าเจ้า | | หนุ่มน้อยโฉมสมรฯ
|
|
๑๐๖
|
เห็นไม้ชื่อนางแย้ม | | คิดนางแย้มโอฐพริ้มพราย
|
สาวหยุดยุดมือชาย | | พี่ย่อมยุดสุดเสน่ห์ชม ฯ
|
นางแย้มเป็นชื่อไม้ | | สูงเสลา
|
ตรึกเมื่อแย้มโอฐเพรา | | เพริศหน้า
|
สาวหยุดยุดมือเรา | | ชมชื่น
|
พี่ยุดสุดเสน่ห์เกล้า | | กอดน้องชมเชย ฯ
|
|
๑๐๗
|
ไม้ขนานเคยขนานหน้า | | หัวร่อร่าตาเมียงมัน
|
พุมเรียงเรียงหน้ากัน | | ยามเมื่อก่อนบ่ห่อนไกล ฯ
|
ไม้ขนานขนานแนบหน้า | | นวลจันทร์
|
หัวร่าตาเมียงมัน | | ต่อต้อง
|
พุมเรียงรื่นเรียงกัน | | พักตรแนบ
|
ยามเมื่อก่อนฤาน้อง | | ห่างผ้างเจียรไกล ฯ
|
|
๑๐๘
|
จิงจ้อคราวพูดจ้อ | | ย่อมหริกร่อต่เย้ายวน
|
ไม่เรอเหมือนเรอสรวล | | หัวร่อรื่นชื่นชมศรี ฯ
|
จิงจ้อคราวพูดจ้อ | | เรียมกวน
|
หริกร่อก่อยียวน | | ยั่วยิ้ม
|
ไม้เรออย่างเรอสรวล | | พลางพลอด
|
หัวร่ารื่นชื่นพริ้ม | | ต่อต้องตาสมร ฯ
|
|
๑๐๙
|
ต้นปริกคิดปริกตลับ | | เจ้าประดับพลอยแหวนราย
|
หีบแป้งแต่งก่องกาย | | อาบน้ำพัดผัดเป็นนวล ฯ
|
ปริกคิดปริกตลับเจ้า | | โฉมฉาย
|
นางประดับพลอยแหวนราย | | ร่วงรุ้ง
|
หีบแป้งแต่งสกนธ์กาย | | แลเลิศ
|
ทาแป้งพัดกลิ่นฟุ้ง | | ผองหน้านวลงาม ฯ
|
|
๑๑๐
|
กลำพ้อจำเพาะนัก | | ไม่รังรักคิดรักอร
|
สีเสียดเสียดนางนอน | | หว้าวานว่าให้นางคืน ฯ
|
กลำพ้อจำเพาะแต่ด้วย | | สายสมร
|
รังรักนึกรักอร | | แนบข้าง
|
สีเสียดเสียดนางนอน | | นุชแนบ
|
วานว่าว่ามาบ้าง | | เร่งให้นางคืน ฯ
|
|
๑๑๑
|
ไม้เลียบเลียบมาหมด | | ต้นสรรพะรศรสคำสมร
|
เชิงจำจำคำสอน | | ต้นส้มเช้าเช้าเคยฝาน ฯ
|
ต้นเลียบเลียบแล้วห่อน | | เห็นอร
|
สรรพะรศรสคำสมร | | สว่างไข้
|
เชิงจำจำคำสอน | | เรียมสั่ง
|
ต้นซ่มเช้าเช้าได้ | | ปอกเจ้าถวายยา ฯ
|
|
๑๑๒
|
กลุมพอพอเรียมคิด | | เรียมฝ่อจิตมะฝ่อชุม
|
มะรุมทุกข์รึงรุม | | ต้นมังเรเรียมเร่หา ฯ
|
กลุมพอพอตรึกร้อน | | เพลิงสุม
|
ใจฝ่อมะฝ่อชุม | | หลีกเลี้ยว
|
มะรุมทุกข์รึงรุม | | อกอยู่
|
ต้นมังเร่เรียมเถี้ยว | | ร่ำร้องเร่หา ฯ
|
|
๑๑๓
|
สรลสร้อยสร้อยหาน้อง | | ต้นมะต้องต้องตาไฉน
|
สบ้าบ้าจิตใจ | | ต้นไก่ไห้ไห้หานางฯ
|
สรลสร้อยสร้อยโศกด้วย | | นางไกล
|
หมากต้องต้องตาไฉน | | ห่างแก้ว
|
สบ้าบ้าจิตใจ | | จักขาด
|
ต้นไก่ไห้ไห้แล้ว | | ครุ่นให้คนึงนางฯ
|
|
๑๑๔
|
กำจัดกำจัดพี่ | | มะตูมตีที่องค์อูร
|
หิ่งหายนางหายสูญ | | ต้นเต่าร้างร้างแรมปี ฯ
|
กำจัดจัดแล้วห่อน | | สมบูรณ์
|
มะตูมตีทรวงอูร | | ขัดข้าง
|
หิ่งหายเจ้าหายสูญ | | แลเปล่า
|
ต้นเต่าร้างเรียมร้าง | | อ่อนน้อยแรมปี ฯ
|
|
๑๑๕
|
ไม้โรคคิดโรคา | | พังอาดยาชะโลมให้
|
มะไฟร้อนคือไฟ | | ต้นประเจ้าเคยประยา ฯ
|
ไม้โรคคนึงโรคร้อน | | ภายใน
|
พังอาดยาเย็นใส | | ลูบไล้
|
มะไฟเผ่าเพียงไฟ | | ลนลวก
|
ต้นประประยาให้ | | พี่เจ้าชะโลมเนือง ฯ
|
|
๑๑๖
|
ชมพู่ชมพูนาง | | ช่างย้อมร่ำก่ำสีใส
|
แปลบปลาบทราบอกใจ | | ติดขลิบตาดประหลาทดี ฯ
|
ชมพู่กลิ่นพ่าเจ้า | | ตาตรู
|
สดชื่นชมพูดู | | ยอดย้อม
|
แปลบปลาบทราบในอู | | ระเรียม ไซ้นา
|
ติดขลิบตาดงามพร้อม | | เพริศหน้าสมสวย ฯ
|
|
๑๑๗
|
ระกำลำลูกสล้าง | | คิดผ้านางตาระกำโฉม
|
สมรพี่มีขลิบโลม | | ใจทั่วโลกโศกศัลย์หาย ฯ
|
ระกำลำลูกขึ้น | | สองทาง
|
คนึงผ้าตาระกำบาง | | นิ่มน้อง
|
มีขลิบหยิบทรงพลาง | | โลมโลก แลนา
|
มีโรคโศกศัลย์ข้อง | | ขัดแค้นเห็นหาย ฯ
|
|
๑๑๘
|
หงอนไก่คิดเหนือเศษ | | ชมพูเทศมีขลิบรอย
|
หน้าทองก่องสายสร้อย | | ห่มยางเยื้องชำเลืองแลฯ
|
หงอนไก่คนึงผ้ากำ | | สาวสร้อย
|
ชมพูเทศมีขลิบช้อย | | กลิ่นเฝื้อง
|
หน้าทองน้องห่มลอย | | รางร่าง
|
เดินสำอางย่างเยื้อง | | แช่มช้าเหลือบแลฯ
|
|
๑๑๙
|
ทัมทิมตรึกผ้าสี | | น้องห่มมีสีทับทิม
|
ขลิบทองทั้งสี่ริม | | หน้ากระจายพรายพรุยทอง ฯ
|
ดอกแดงแสงก่ำไม้ | | คือพิมพ์ เดียวนา
|
นึกห่มสีทับทิม | | ก่ำผ้า
|
ขลิบมีสีด้านริม | | รึงรอบ
|
เส้นกระจายพรายหน้า | | อ่าพริ้งพรุยทอง ฯ
|
|
๑๒๐
|
ไม้มะต้องต้องตาพี่ | | ตรีผ้าสีหมากสุกนาง
|
ติดขลิบหยิบห่มบาง | | เห็นรางรางพอยียวลฯ
|
หมากต้องต้องเนตรเถี้ยว | | พลางพลาง นึกนา
|
ผ้าผ้าหมากสุกนาง | | หยุดยั้ง
|
ปลิวปลิวไสบบางบาง | | ยองย่อง
|
รางรางคู่คู่ตั้ง | | ใคร่เห็นยอนยอนฯ | |
|
|
๑๒๑
|
กรรณิกาก้านสีแสด | | คิดผ้าแสดติดขลิบนาง
|
เห็นเนื้อเรื่อโรงราง | | ห่มสองบ่าอ่าโนเน ฯ
|
ผ้าสีมีขลิบเนื้อ | | บางดี
|
ก้านกรรณิกาสี | | แสดเถ้า
|
โนเนนาดน้องลี | | ลาเลิศ
|
เมียมิ่งเรียมดูเจ้า | | ห่อนได้วางตาฯ
|
|
๑๒๒
|
ฟ่ายแดงพอสบตา | | พี่นึกผ้าสีแดงเอง
|
หอมกลิ่นฟุ้งวังเวง | | ติดขลิบใหญ่ไหมแกมทอง ฯ
|
เห็นฟ่ายแดงดอกต้น | | โกงเกง
|
คนึงผ้าสีแดงเอง | | อีกเหล้า
|
น้องห่มอ่าโถงเถง | | นวยนาด
|
ติดขลิบใหญ่ไหมเจ้า | | คั่นผุ้งแกมทอง ฯ
|
|
๑๒๓
|
เห็นห่านในชลธี | | ถวิลผ้าสีลูกห่านสาย-
|
สมรพี่ติดขลิบพราย | | ทองช่องไหมในริ้วเรืองฯ
|
เห็นห่านลงท่องท้อง | | ชลหลาย
|
สีลูกห่านผ้าสาย | | สวาทข้า
|
นึกนางห่มกรุยกราย | | โนนาด
|
ขลิบทองช่องไหมหน้า | | อร่ามล้วนทองทราย ฯ
|
|
๑๒๔
|
บัวบานในคงคา | | นึกผ้าสีบัวโรยบาง
|
นวลลอองอ่องขลิบนาง | | น้องเราห่มลอยชายงาม ฯ
|
บัวบานงามพี่ดิ้น | | แดโดย
|
นึกผ้าสีบัวโรย | | กลิ่นเฝื้อง
|
ทรงขลิบอ่องชายโชย | | ยวลผาด
|
เห็นห่มสมบนเบื้อง | | บ่าเจ้าลอยชาย ฯ
|
|
๑๒๕
|
ต้นครามพี่คิดผ้า | | สีฟ้าอ่อนอรเคยทรง
|
เรียมคิดติดขลิบวง | | เวียนรอบหน้าอ่าครุยทอง ฯ
|
ต้นครามนึกผ้าเจ้า | | บรรจง
|
สีฟ้าอ่อนอรทรง | | เลิศฟ้า
|
เรียมพิศติดขลิบวง | | เวียนรอบ
|
นางประดิษฐ์ติดหน้า | | อ่าฝั้นครุยทอง ฯ
|
|
๑๒๖
|
ไม้มะพูดผ้าสาวสวัสดิ์ | | หน้าสีรัดติดครุยทอง ฯ
|
สดชื่นพื้นใบตอง | | พี่ชมสมเจ้าห่มรวย ฯ
|
มะพูดถวิลพ่าเจ้า | | นวลลออง
|
หน้าสีรัดครุยทอง | | ก่ำเนื้อ
|
สดชื่นพื้นใบตอง | | ขลิบมาศ
|
เรียมย่อมเชยชมเหมื้อ | | ห่มเหล้นตามวัน ฯ
|
|
๑๒๗
|
มะม่วงไพรใบอ่อนมี | | คิดผ้าสีม่วงอ่อนแทน
|
ขลิบอ่าตาตักแตน | | หน้าทอทองกรองข่ายทรง ฯ
|
มะม่วงใบอ่อนเจ้า | | เรียมแหงน ดูนา
|
คิดมะม่วงอ่อนอรแทน | | ผิดผ้า
|
รึงขลิบตาตักแตน | | ริมเรื่อง
|
ถักทองกรองข่ายหน้า | | ประหลาทเจ้าเคยทรง ฯ
|
|
๑๒๘
|
เรียมเห็นดวงอัคคี | | ถวิลผ้าสีควันเพลิงสมร
|
ขาวเหลืองห่มอรชร | | เห็นรักร่อนอย่างโชยชาย ฯ
|
หุงโภชน์ควันคื่นกลุ้ม | | อัคคี
|
ผ้าห่มควันไฟสี | | สวาทข้า
|
มีขลิบหยิบทรงสี | | ลาเลื่อน
|
เห็นรักร่อนอ่อนหน้า | | ย่างเยื้องโชยชาย ฯ
|
|
๑๒๙
|
เห็นเมฆเบื้องบนฟ้า | | เรียมคิดผ้าโกหร่านาง
|
ขลิบทองย่องยงบาง | | เจ้าสบัดชายกรีดกรายงาม ฯ
|
เห็นเมฆลิ่วล่องฟ้า | | ชมพลาง
|
นึกพ่าโกหร่านาง | | ร่างน้อย
|
ขลิบทองย่องยงบาง | | ลนเลื่อน แววนา
|
เจ้าสบัดชายพ่าช้อย | | กรีดนิ้วกรายโฉมฯ
|
|
๑๓๐
|
บัวขาวคิดผ้าขาว | | งามเลิศล้ำส่ำน้ำดี
|
เจ้าห่มการพิธี | | หน้าเจ็ดชั้นคั่นทองรวย ฯ
|
บัวขาวคิดพ่าน้อง | | สาวศรี
|
ขาวฉ่ำน้ำเนื้อดี | | เอกนั้น
|
คราวสงฆ์พิธีมี | | โดยขนาด
|
เจ้าห่มหน้าเจ็ดชั้น | | เนื่องริ้วทองพราย ฯ | |
|
|
๑๓๑
|
ผึ้งร้างพี่นึกปอง | | ผ้าขาวกรองลายดอกงาม
|
ย่อมห่มเข้าอาราม | | หน้าเจียรบาดประหลาทตา ฯ
|
ผึ้งหลวงรวงเก่าร้าง | | เรียมปอง
|
ผ้าห่มขาวผูกกรอง | | ลูกไม้
|
สำหรับพับเฉียงทอง | | ลอยดอก
|
หน้าเจียรบาดประหลาทให้ | | แซ่ซ้องชมโฉม ฯ
|
| | |
|
ชมสัตว์ บทส่งท้าย
|
๑๓๒
|
ดูนกผกโผผาด | | บนอากาศดาษเหลือหลาย
|
ร่างไม้ไล่เรียงราย | | ย่อมเคล้าคู่พี่อยู่เดียว ฯ
|
สกุณินบินร่อนร้อง | | โผผาย
|
อากาศดาษเหลือหลาย | | ม่ายขู้
|
ร่ายไม้ไล่เรียงราย | | พลางพลอด
|
เมียเกลือกคลึงตัวผู้ | | พี่นี้เดินเดียว ฯ
|
|
๑๓๓
|
กระเหว่าคิดเสียงนาง | | นางนวลพลางนึกนวลสมร
|
ชายชมพูคิดผ้าอร | | โนรีผ้าตาระกำเหมือน ฯ
|
เสียงกระเหว่าคิดนิ่มเนื้อ | | สรวลสอน
|
นางนวลครวญถึงสมร | | ขุ่นข้อง
|
ชายชมพูสีอ่อน | | แสงก่ำ
|
โนรีศตาระกำน้อง | | หมู่นั้นมีเหมือน ฯ
|
|
๑๓๔
|
นกขมิ้นเหลืองขมิ้นเจ้า | | นกนอนเคล้าเคล้านงพงา
|
กวักกว่ากว่าจะมา | | เห็นยางเจ่าพี่เจ่าคอย ฯ
|
นกขมิ้นคิดขมิ้นเจ้า | | ลลายทา
|
แอ่นเคล้าพี่เคล้าพงา | | พี่เคล้า
|
กวักกว่ากว่าจะมา | | สมสู่
|
เห็นนกยางเจ่าเจ้า | | เจ่าแล้วเรียมคอย ฯ
|
|
๑๓๕
|
ลับแลเร่งแลลับ | | นกหว้าขับไปว่าวอน
|
ชายใดได้ดวงสมร | | วานนกหว้าว่าขอคืน ฯ
|
นกลับแลเร่งแคล้ว | | ลับจร
|
นกว่าวอนว่าวอน | | ด่วนได้
|
ชายใดได้ดวงสมร | | เสมอชีพ
|
นกว่าวอนว่าให้ | | ส่งน้องขอคืน ฯ
|
|
๑๓๖
|
นกอุกใครอุกนัก | | มาลอบลักอรรคชายา
|
นกกระเวนวานกระเวนหา | | วานนกออกออกชื่อเร็ว ฯ
|
นกอุกใครอุกพ้น | | ควรมา
|
ลอบลักอัคชายา | | ซ่อนไว้
|
นกกระเวนกระเวนหา | | จงทั่ว
|
นกออกออกชื่อให้ | | ด่วนด้วยการเร็ว ฯ
|
|
๑๓๗
|
ตบยุงเคยโบกยุง | | กรานในมุ้งถือแส้วี
|
ยุงขบพี่ฤามี | | เพราะเพื่อเจ้าเฝ้าพยาบาล ฯ
|
นกตบยุงนึกน้อง | | เทพี
|
ถือแส้หมอบพัดวี | | ค่ำเช้า
|
ยุงขบพี่ฤามี | | สักหยาด
|
เพราะเพื่อนวลของเจ้า | | เฟ่าเฟื้ยมพยาบาล ฯ | |
|
|
๑๓๘
|
ชมดเชียงตรึกกลิ่นเจ้า | | ทากระแจะเช้าเย็นวังเวง
|
กลิ่นน้องของเรียมเอง | | พี่รู้อยู่แดนใน ฯ
|
ชมดเชียงกลกลิ่นเจ้า | | กลเพรง
|
ทากระแจะวังเวง | | กลิ่นเกล้า
|
กลิ่นน้องของเรียมเอง | | หายห่าง
|
เรียมบ่รู้ว่าเจ้า | | อยู่ด้าวแดนใด ฯ | |
|
|
๑๓๙
|
เห็นช้างที่งอนงา | | คนึงขนตาเจ้างอนงาม
|
ครวญใคร่ใจว้ำหวาม | | เจ้าสาวสวัสดิ์สารพัดงอน ฯ
|
งาคชงอนเฉิดช้อย | | ขึงขาม นึกหน้า
|
ขนเนตรนางงอนงาม | | ส่องเสื้อง
|
ครวญใคร่ใจว้ำหวาม | | หาอยู่
|
เรียมร่ำรำพึงเหนื้อง | | พรากน้องนานเห็น ฯ | |
|
|
๑๔๐
|
เห็นทองรัดงาช้าง | | เรียมคิดบ้างนางตาตรู
|
แหวนประดับกับแหวนงู | | เจ้าสอดใส่ในนิ้วน้อย ฯ
|
ทองสวมงาคชไฝ้ | | ตาตรู
|
แหวนประดับแหวนงู | | รูปแก้ว
|
ถมยาศิลาทองดู | | มีมาก
|
สวมใส่นิ้วน้องแล้ว | | กรายช้อยชมงาม ฯ
|
|
๑๔๑
|
เห็นสมุนเจ้าอุ่นเนื้อ | | คิดสมุนเสื้อเมื่อซับทรง
|
ขนกลับเข้ากับองค์ | | เสื้อริ้วทองปล้องน้อยงาม ฯ
|
เห็นสมุนอุ่นแอบเนื้อ | | แนบนอน
|
คิดสมุนเสมอสมร | | ใส่เสื้อ
|
ขนกลับเข้ากับอร | | องค์อ่า
|
เสื้อริ้วทองน้อยเนื้อ | | เอกปล้องขจิตงาม ฯ
|
|
๑๔๒
|
น้ำธารสีเขียวเขียว | | ปลาเป็นเกลียวว่ายพรูพัน
|
รายเรียงเคียงคู่กัน | | แต่พี่อยู่ผู้เดียวดาย ฯ
|
ชลธินนิลเผื้อเฉก | | นิลวรรณ
|
ปลาว่ายพรูดูพัน | | แอบข้าง
|
ฝูงปลาย่อมชมกัน | | เคียงครุ่น
|
แต่พี่อยู่อ้างว้าง | | บ่นบ้าคนเดียว ฯ
|
|
๑๔๓
|
นวลจันทร์นึกนวลสมร | | ปลาเนื้ออ่อนอ่อนเอวสาย
|
สมรย่างปลาย่างกาย | | นึกโชยชายกรายกรงาม ฯ
|
นวลจันทร์นึกผ่องหน้า | | เดือนหมาย
|
เนื้ออ่อนอ่อนเอวสาย | | สวาทหยิ้ง
|
สมรย่างปลานางกราย | | คนึงเนื่อง
|
ยูรย่างช่างเดิรพริ้ง | | เพริศพร้อมกรงาม ฯ
|
|
๑๔๔
|
ปลาทุกทุกข์โศกละห้อย | | เห็นปลาสร้อยสร้อยอาไลย
|
แก้มช้ำเรียมช้ำใจ | | ด้วยไม่พบสบสมศรี ฯ
|
ปลาทุกทุกข์โศกด้วย | | อรไทย | |
|
ปลาสร้อยสร้อยอาไลย | | ขุ่นข้อง
|
แก้มช้ำพี่ช้ำใจ | | ใจฝ่อ
|
ด้วยไม่พบพานน้อง | | คลาศแคล้วสมศรี ฯ
|
|
๑๔๕
|
กฤษดิยุคสุขสบายจริง | | ทังชายหญิงสิ่งเกษมสรรพ์
|
นฤไภยไม่พรากกัน | | อยู่ชื่นชมสมสำราญ ฯ
|
กฤษดิยุคเป็นสุขแท้ | | ทรงธรรม์
|
บุรุษสัตรีเกษมสรรพ์ | | สวัสดิ์ล้ำ
|
นฤไภยไม่พลัดกัน | | รักร่วม
|
สมสู่สนิทเสน่ห์ซ้ำ | | สิ่งสึ้งสำราญ ฯ
|
|
๑๔๖
|
ไตรดายุคพระรามา | | จากสีดาอ่าโฉมสมร
|
พระผลาญยักษ์มารมรณ์ | | ได้สีดาอ่าองค์คืน ฯ
|
ไตรดาราเมศร้าง | | แรมอร
|
องค์สีดาดวงสมร | | หลากหล้า
|
พระผลาญหมู่มารมรณ์ | | ลาญชีพ
|
ได้สีดาสมรหน้า | | อ้าเคล้าคลึงองค์ ฯ
|
|
๑๔๗
|
ทวาบรยุคพระอนิรุทธ | | จากนงนุชนางอุษา
|
สองคร่ำร่ำโศกา | | นานมาไซ้ได้นางคืน ฯ
|
ทวาบรกลอนกล่าวอ้าง | | อนิรุทธ
|
จากอุษาสมรนุช | | แหบไห้
|
สองครวญป่วนโศกสุด | | แสนเสน่ห์
|
ยามเมื่อนานมาได้ | | แนบน้องครองคืน ฯ
|
|
๑๔๘
|
กลียุคเรียมจากเจ้า | | เมื่อใดเล่าจะกลับมา
|
โอน้องของพี่อา | | ไกลพี่แล้วแกล้วกลอยใจ ฯ
|
กลียุคเรียมจากน้อง | | นงพงา
|
ไฉนจะกลับคืนมา | | เร่งแคล้ว
|
โอ้น้องของเรียมอา | | พลัดพราก
|
ไกลพี่นางน้องแก้ว | | สวาทกล้ำกลางใจ ฯ
|
|
๑๔๙
|
ชมโฉมโลมสมพาส | | บทนิราศจากชายา
|
นักปราชญ์ย่อมแต่งมา | | เล่ห์ท่าทางอย่างเรียมทำ ฯ
|
ชมโฉมสมพาสแก้ว | | ไนยนา
|
พลัดพรากจากชายา | | ชื่นชี้
|
นักปราชญ์ย่อมแต่งมา | | ในโลก
|
เล่ห์ท่าทางอย่างนี้ | | ชอบด้วยเรียมทำ ฯ
|
|
๑๕๐
|
จบเสร็จคร่ำครวญกาพย์ | | บทพิลาปถึงสาวศรี
|
แต่งตามประเวณี | | ใช่เมียรักจักจากจริง ฯ
|
โคลงครวญกลอนกล่าวอ้าง | | นารี
|
โศรกสร้อยถึงสาวศรี | | เษกหว้า
|
แต่งตามประเพณี | | ธิรภาคย์
|
เมียมิ่งพรั่งพร้อมหน้า | | ห่อนได้จากกัน ฯ
|
|
๑๕๑
|
เจ้าฟ้าธรรมธิเบศ | | ไชยเชฐสุริย์วงศ์ทรง
|
นางรักนักสนมองค์ | | อ่าห้อมล้อมพร้อมบริบูรณ์ ฯ
|
เจ้าฟ้าธรรมธิเบศเชื้อ | | รพิพงศ์
|
ไชยเชฐสุริย์วงศ์ทรง | | เลิศหล้า
|
นางรักนักสนมองค์ | | อภิชาติ
|
คับคั่งนั่งเรียงหน้า | | เฟ่าพร้อมบริบูรณ์
|
|
๑๕๒
|
นักปราชญ์หมู่เมธา | | มีปัญญาอันฉับไว
|
พินิจผิดบทใด | | วานช่วยแซมแต้มเขียนลง ฯ
|
กลกลอนบวรเกลี้ยง | | คำแขง ก็ดี
|
นักปราชญ์ฉลาดวานแปลง | | เปลี่ยนให้
|
กลอนเกินเขินคำแคลง | | ขัดข้อง
|
วานเพิ่มเติมลงไว้ | | อยู่ยื้นหญิงชาย ฯ
|
|
จบ จนจอมโลกเจ้า | | คืนวัง
|
บ พิตรสถิตบัลลังก์ | | เลิศหล้า
|
ริ ร่างกาพย์โคลงหวัง | | ชนโลก อ่านนา
|
บูรณ์ พระโคลงเจ้าฟ้า | | ธิเบศร์เจ้าจงสงวน ฯ | |
|
|
เจ้าฟ้า หนุ่มน้อยราช | | กุมาร
|
ธรรม พงศ์ทรงกลอนการ | | อยู่แย้ม
|
ธิเบศร์ วราสถาน | | ไชยเชฐ
|
สุริย์วงศ์ ทรงโคลงแต้ม | | แต่งไว้อ่านสงวนฯ
|
|
เจ้าฟ้า เลิศล้ำโพธิ | | สมภาร
|
กรมขุน หลวงพญากราน | | กราบเกล้า | |
|
เสนา นราบาล ใจชื่น | | ชมนา
|
พิทักษ์ รักษาเช้า | | ค่ำด้วยใจเกษม ฯ
|
| | |
|
เชิงอรรถ
อ้างอิง